1.  De meest relevante punten

  • Artrose komt onder mensen met een migratieachtergrond anderhalf maal zo vaak voor als onder autochtone Nederlanders.
  • Mensen met donkere huidskleur blijken vaker en ernstigere artrose te hebben.
  • Hinder van artrose in het dagelijks functioneren is mede afhankelijk van comorbiditeit zoals overgewicht.
  • Overgewicht komt vaker voor bij mensen met een migratieachtergrond (34% versus 11% bij autochtonen), vooral bij Turkse, Marokkaanse en Antilliaanse vrouwen.
  • Het begrip referred pijn is voor veel patiënten lastig en vergt aandacht.

  • Het relatieve risico voor artrose ten opzichte van autochtone Nederlanders is voor Surinamers 1.33, voor Antillianen 0.95, voor Turken 1.84 en voor Marokkanen 1.56.
  • Hierbij is geen verschil tussen mannen en vrouwen.

  • Enkele genen vertonen associaties met artrose. Sommige genen hebben te maken met het kraakbeen en botweefsel, andere genen hebben te maken met ontstekingsprocessen. Mensen met donkere huidskleur blijken vaker en ernstigere artrose te hebben.
  • Zwaar werk (schoonmaakwerk) en overgewicht dragen bij aan de hoge prevalentie onder m.n. Turkse en Marokkaanse oudere vrouwen in Nederland

  • Anamnese
    • Referred pijn (pijn in de knie bij coxartrose) is voor veel laaggeletterden lastig te begrijpen. Uitleg met behulp van visuele ondersteuning is gewenst.
    • Vaak wordt pijn aspecifiek aangegeven.
    • Startstijfheid wordt niet spontaan genoemd.
  • Lichamelijk onderzoek
    • Zeker bij aspecifieke pijn bij (oudere) migranten is volledig lichamelijk onderzoek, inclusief bewegingsapparaat aangewezen.
    • Niet zelden komt men zo artrose op het spoor terwijl specifieke klachten (startstijfheid) niet genoemd worden.
  • Behandeling
    • Revalidatie behoeft specifieke aandacht: de uitval onder mensen met een migratieachtergrond is tweemaal zo groot als onder andere Nederlanders. De belangrijkste reden voor beëindiging van de behandeling is dat sommige patiënten met een migratieachtergrond andere verwachtingen hebben van de revalidatiebehandeling dan de hulpverleners. Bovendien komt er vaak geen goede vertrouwensrelatie tot stand en worden communicatieproblemen onvoldoende opgelost, wat het behandelproces verstoort.
    • Revalidatiecentra met veel ervaring met patiënten met een migratieachtergrond, hebben aangepaste programma’s.

  • Survey Integratie Minderheden. Kennislink, 2006.
  • A. Kunst, J. Mackenbach, M. Lamkaddem, J. Rademakers & W. Devillé (2008). Overzicht en evaluatie van resultaten van wetenschappelijk onderzoek naar etnische verschillen in gezondheid, gezondheidsrisico’s en zorggebruik in Nederland. Studie in opdracht van ZonMw.
  • E. Yusuf, J. Bijsterbosch, P.E. Slagboom, F.R. Rosendaal, T.W.J. Huizinga, M. Kloppenburg. Body mass index and alignment and their interaction as risk factors for progression of knees with radiographic signs of osteoarthritis. Osteoarthritis and Cartilage xxx (2011) 1-6
  • M. Sloots. Drop-out from rehabilitation in non-native patients with chronic non-specific low back pain. Didd Amsterdam 2010

artrose, donkere huidskleur, overgewicht, gewrichtsklachten